İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Nedir? Ne İş Yapar?
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Nedir? Ne İş Yapar? İnsansız hava aracı pilot sertifikası nasıl alınır? İHA pilotu nerede çalışır?
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Meslek Tanımı: İçinde pilot ve yolcu bulunmayan, kullanım amacına göre uygun ekipman ve donanımı taşıyan, hava araçlarını uzaktan kumanda ederek kullanan kişidir.
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Ne İş Yapar?;
Meteorolojik şartları inceleyerek görevin gerçekleştirilmesinde problem olabilecek olaylara göre önlem alır,
Kumanda sistemlerini düzenli olarak kontrol eder,
Uçuşa yasak olan bölgeleri veya yasal izin alınarak uçuş icra edilecek bölgeler konusunda ön araştırma yapar; gerekli izinleri önceden alır,
İHA’yı opere ederek görevler doğrultusunda veri, görüntü aktarımı, istihbarat takibi gibi görevleri yerine getirir,
İHA ve İHA üzerinde yer alan parçaların son kontrolünü yapar
Bölgenin özellikleri ve tehditlerini dikkate alarak havacılık kuralları çerçevesinde uçuş el kitabındaki limitler dâhilinde emniyetle uçurur,
İnsansız hava aracının ulusal ve uluslararası kurallara uyumlu şekilde karadan yöneterek istenilen noktaya gönderilmesini sağlar.
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Meslek Kodu: 3153.08
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Mesleğinde Kullanılan Araç Gereç Ve Ekipman:
- İnsansız hava aracı
- Uçuş el kitabı
- İHA aracına ait donanımlar
- Günlük hava tahmin raporu uygulamaları
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Mesleğinin Gerektirdiği Genel Özellikler
İnsansız Hava Aracı Pilotu olmak isteyenlerin;
El-göz eşgüdümü güçlü,
Dikkatli ve sorumluluk sahibi,
Durumsal farkındalığa sahip ve çevik,
Analitik düşünen,
Akıl yürütme ve hızlı karar verebilme becerisine sahip,
Soğukkanlı, alternatifler üretebilen ve zamanı iyi yönetebilen kişiler olması gerekir.
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotunun Çalışma Ortamı Ve Koşulları
İHA pilotları sabit konumlu yer istasyonlarından İHA’ların sevk ve idaresini yaparlar. İHA’nın özelliğine göre kapalı ve açık havada çalışırlar. Dağlık ya da ormanlık arazilerle birlikte ek donanımlarla su üstü keşif gözlem müdahale görevleri de yapabilmektedirler.
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotunun Mesleki Eğitimi
Mesleki Eğitimin Verildiği Yerler
İHA eğitimini SHGM (Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü) Mevzuatına göre İHA sisteminin üreticisi, yetkili temsilcisi, üniversiteler, teknolojik araştırma geliştirme çalışması yapan merkezler veya Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş Uçuş Eğitim Organizasyonları tarafından SHGM üzerinden veya yetkilendirdiği kuruluşlardan herhangi birisi tarafından verilir.
Mevcut durumda yaygın olarak SHGM tarafından Milli Eğitim Bakanlığı kapsamında özel İHA pilotu yetiştirme kursu eğitim kuruluşları ile 2547 sayılı yükseköğretim kanunu uyarınca kurulmuş ve yetkilendirilmiş İHA eğitim kuruluşları (Üniversitelerin Sürekli Eğitim Merkezleri) tarafından uçuş eğitimi verilmektedir.
İHA2 ve İHA3 sınıfı pilotluk eğitimleri için ilgili kuruluşlar teorik eğitim için yetkilendirilmiş olup,İHA2 pilot lisansı gerekliliklerinden 36 saatlik uçuş eğitimi bu eğitimin kapsamı dışındadır. Uçuş eğitiminin SHGM tarafından yetkilendirilmiş İHA ve sistemlerinin üreticisinden veya yetkili temsilcisinden alınması gerekmektedir.
Meslek Eğitimine Giriş Koşulları
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan SHT-İHA talimatı gereği 500 gr. ağırlığın üzerindeki tüm İHA’ların ticari amaçlı kullanılabilmesi için, İHA kullanıcılarının SHGM tarafından yetkilendirilen kurumlarca düzenlenen İHA eğitimlerine katılmaları ve “İnsansız Hava Aracı Ticari Pilot Sertifikası” almaları zorunludur. Bir İHA pilotunun ilgili makamlardan ticari uçuş izni alabilmesi için “İnsansız Hava Aracı Ticari Pilot Sertifikasına sahip olması gerekmektedir.
Sivil ya da ticari amaçlı olmayan insansız hava araçları ise sadece polis ve askerler tarafından kullanılabildiği için lisans sistemleri daha farklıdır. Drone pilotu olacak asker ya da polisler, kullanacakları araç tipine göre farklı eğitimler alır. - İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Mesleki Eğitimin Süresi Ve İçeriği
Azami kalkış ağırlıkları referans alınarak İHA’lar 4 ayrı sınıfa ayrılır ve İHA Eğitimlerinin süreleri: - İHA0: Azami kalkış ağırlığı 500 gr – 4kg aralığında olan İHA’lar, 12saat,
- İHA1: Azami kalkış ağırlığı 4 kg – 25 kg aralığında olan İHA’lar, 36 saat,
- İHA2: Azami kalkış ağırlığı 25 kg – 150 kg aralığında olan İHA’lar, 90 saat,
- İHA3: Azami kalkış ağırlığı 150 kg ve daha fazla olan İHA’lar. 150 saattir.
- Eğitim içeriğinde ; Hava Aracı Genel Bilgisi- Gözde ve Sistemler- Elektrik ve Motor (Enerji Sistemi)- Acil Durum Donanımı, Operasyonel Usuller (İşletme Yöntemleri), Uçuş Planlama ve İzleme , Meteoroloji, Hava Hukuku ve ATC Usulleri, Seyrüsefer , Uçuş Prensipleri, İnsan Performansı ve Kısıtlamaları, İletişim, Telsiz kullanım usulleri, Bakım ve Onarım gibi konular yer almaktadır.
Eğitim Sonunda Alınan Belge-Diploma
Eğitimleri başarı ile tamamlayan katılımcılara Milli Eğitim Bakanlığı ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü onaylı (ehliyet büyüklüğünde) sertifika tanzim edilmekte olup, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce yayınlanan mevcut talimatta belirtildiği üzere İHA 0 ve İHA 1 eğitimlerinin geçerlilik süresi yoktur. Alınan eğitimlere istinaden sahip olunan lisansın Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce aksi belirtilmediği takdirde süresiz geçerliliği bulunmaktadır.
Bu belge ile İHA0 ve İHA 1 kategorisinde ömür boyu geçerli bir sertifikasyona ve donanıma sahip olunmaktadır. İHA2 sınıfındaki ve İHA3 sınıfındaki İHA’yı kullanacak pilot için SHGM tarafından 3 yıl süreli İHA2 ve İHA3 Pilot Lisansı düzenlenir.
İHA sınıfına göre sertifika sınavına hak kazanabilmek için katılımcının eğitimlere en az %90 oranında katılım sağlaması gerekmektedir.
Eğitim sonunda sınav yapılmakta olup geçme notu 100 üzerinden 70 olarak uygulanmaktadır. 70 altı puan alanlara ücretsiz bir sınav hakkı daha tanınmaktadır.
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Çalışma Alanları Ve İş Bulma Olanakları
İş bulma olanakları İHA’ ların gelişmesi ve tanınması ile birlikte artmaktadır. Özellikle daha ekonomik olması gerekçesiyle haritalandırma, tarım sektöründe ilaçlama ve orman yangınlarının kontrolü, güvenlik sektöründe arama kurtarma ve yangın söndürme, savunma sanayinde keşif, istihbarat ile silahlı görevler, reklam ve medya sektöründe, profesyonel video, fotoğraf çekimi, düğün çekimleri, dizi, reklam ve film setleri, lojistik sektöründe kargo taşıma gibi birçok iş imkanı bulunmaktadır.
Geleceğin teknolojisi olan İHA’ ların profesyonel anlamda kullanımı, birçok sektör ve kurum için İHA pilotu istihdam ihtiyacını doğurmaktadır. Bugün birçok sektörde, ticari İHA pilot sertifikasına sahip kişiler tercih sebebi olmaktadır. İHA’ lar; güvenlik, enerji, inşaat, ulaşım, haritacılık, nakliye, kargo, yangınla mücadele, fotoğrafçılık, tören ve kutlamalar, sinema-TV, tarım/zirai ilaçlama, su üstü yüzey keşif gözlem ve acil yardım gibi sektörlerde aktif olarak kullanılmakta, yakın gelecekte bu sektörlere yenilerinin de ekleneceğine kesin gözüyle bakılmaktadır.
Mesleki Eğitimde İlerleme
Ülkemizde genellikle hobi amaçlı İHA0 sertifikası ile uçuş gerçekleştirilmektedir ancak İHA kullanım deneyimi arttıkça İHA1 ticari lisans alınarak hobi kazanca dönüştürülebilmektedir. Aynı şekilde deneyim kazanarak sonraki İHA lisansları alınarak iş ve kazanç imkânları artırılabilmektedir.
İş Hayatında İlerleme
İHA kullanımı ülkemizde giderek ilgi gören, işleri kolaylaştıran ve ilgi çekici hale getiren bir teknolojidir. Kazancı da aynı ölçüde olan İHA sistemleriyle yapılan işler konusunda ülkemiz geniş bir alan sunmaktadır. İHA pilotluğunun kendi başına meslek olmaktan çok bir meslekle birlikte yürütüldüğü görülmektedir.
Örneğin İHA pilotluğu belgesi ile birlikte fotoğrafçılık mesleğini icra eden bir kişinin meslekte daha avantajlı duruma geçeceği söylenebilir.
İnsansız Hava Aracı (İha) Pilotu Mesleğine Benzer Meslekler
- İnsansız Hava Aracı Teknolojisi Operatörü
- Faydalı Yük ve İHA Operatörü
- İnsansız Kara Araçları(İKA) Operatörü
- Su Altı ve Su Üstü İnsansız Araçlar (İDA) Operatörü
İHA sistemleri satın alınarak edinim sağlandığı gibi “kendin yap” sistemlerle de sahip olunabilecek sistemlerdir. Satın alma ile yapılacak edinimlerde özellikle İkinci el İHA’ larda dikkat edilmesi gereken en önemli husus alınacak İHA’nın azami yüksüz ağırlığı kayıt olma zorunluluğu aralığında olan İHA’ların Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü kayıt sisteminde kaydının kontrol edilmesidir. Azami ağırlığı kayıt zorunluluğu aralığında olan İHA’larda kayıtsız olan İHA’lar daha önceki kullanıcının kullanım şekli ve yerinin yasal olup olmadığı bilgisine ulaşılamayacağı için istenmeyen veya yasal problemlerle karşılaşılabilir.
I-KAYNAKÇA- Meslek elemanları
- https://iha.shgm.gov.tr/
– https://web.shgm.gov.tr › IHA talimatı - https://iha.shgm.gov.tr/public/yetkili-ucus-okullari,
- Uluslararası Standart Meslek Sınıflaması – ISCO-08
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar
İ-AYRINTILI BİLGİ İÇİN - İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
- Mesleğim Hayatım web sitesi https://meslegimhayatim.meb.gov.tr/
- T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, http://www.osym.gov.tr/
- Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri/Hizmet Merkezleri
- Uav photo created by wirestock – www.freepik.com